8 min read
SAT, IELTS, TOEFL haqida bilishingiz kerak bo'lganlar – Qaysi sertifikat qaysi mamlakat uchun mos?
07.07.2025
Chet elda o'qishni rejalashtirayotganlar uchun birinchi savol: Qaysi imtihonni topshirishim kerak?Minglab talabalar uchun SAT, IELTS va TOEFL imtihonlari chalkash va qiyin bo'lib tuyuladi. Ushbu qo'llanmada har bir imtihon kimlar uchun mos ekanligi, qaysi davlatlarda amal qilishi va talablardagi o'zgarishlar haqida ma'lumot beramiz.
SAT (Scholastic Assessment Test) — AQShdagi bakalavriat dasturlariga ariza beruvchi talabalar uchun mo'ljallangan test. Bu test talabalarining mantiqiy fikrlash, matematika va tahlil qilish qobiliyatlarini o'lchaydi.
• Reading – matnni tushunish va tahlil qilish
• Writing & Language – grammatik va til ishlatish qobiliyati
• Math (kalkulyatorli va kalkulyatorsiz bo'limlar) – asosiy matematika bilimlari
• Ixtiyoriy esse – aksariyat universitetlar bu bo'limni endi talab qilmaydi
• AQSh – deyarli barcha universitetlar talab qiladi
• Kanada – ayrim universitetlarda qo'shimcha hujjat sifatida qabul qilinadi
• Buyuk Britaniya va Avstraliya – odatda talab qilinmaydi, lekin ba'zida qabul qilinishi mumkin
IELTS (International English Language Testing System) ingliz tili ona tili bo'lmaganlar uchun til darajasini o'lchash uchun mo'ljallangan testdir. Ikki turi mavjud:
• Academic IELTS – o'qish uchun
• General IELTS – ish va immigratsiya uchun
• Bo'limlar: Listening, Reading, Writing, Speaking
• Har bir bo'lim 0–9 ball bilan baholanadi; odatda 6.5–7.5 oralig'idagi ball talab qilinadi
• Buyuk Britaniya – deyarli barcha universitetlar uchun majburiy
• Kanada – ko'plab universitetlar va kollejlarda qabul qilinadi
• Avstraliya – barcha oliy ta'lim muassasalarida
• Yevropa davlatlari – dasturga qarab ko'pincha talab qilinadi
• AQSh – TOEFL kabi keng tarqalmagan bo'lsa-da, ba'zi universitetlar tomonidan qabul qilinadi
TOEFL (Test of English as a Foreign Language) ingliz tilini bilish darajasini o'lchovchi xalqaro imtihon bo'lib, ayniqsa AQSh va texnik yo'nalishdagi dasturlar uchun mo'ljallangan. Asosan onlayn formatda (TOEFL iBT) o'tkaziladi.
• Reading
• Listening
• Speaking
• Writing
Har bir bo'lim maksimal 30 ball, umumiy 120 ballgacha baholanadi.
Odatda talab qilinadigan ball: 80–100+
• AQSh – ko'plab universitetlar majburiy qiladi
• Kanada – IELTS muqobili sifatida qabul qilinadi
• Germaniya, Niderlandiya va boshqalar – lekin IELTS ko'proq qo'llaniladi
1.Qaysi davlatda o'qishni xohlayman?
• AQSh: SAT + TOEFL
• Buyuk Britaniya: IELTS
• Kanada: IELTS yoki TOEFL, ba'zida SAT
• Avstraliya: odatda IELTS
2.Bakalavrmi yoki magistratura?
• Bakalavr: SAT + IELTS/TOEFL
• Magistratura: IELTS yoki TOEFL
3.Ingliz tili darajam qanday?
• Amaliy testlar orqali darajangizni baholang
• Buyuk Britaniya va Avstraliyada o'qishni istaganlar
• Vizaga murojaat qilishda til sertifikati talab qilinadigan davlatlar
• To'rtta ko'nikmaga (o'qish, yozish, tinglash, gapirish) ball qo'yiladigan dasturlar
• AQSh universitetlariga murojaat qilayotganlar
• Onlayn va akademik muhitda ingliz tilini bemalol ishlata oladiganlar
• Kompyuter asosidagi testga qulaylik bilan kirishadiganlar
Ha, lekin ko'plab yuqori darajadagi universitetlar hali ham SAT ballini talab qiladi. "Test-optional" dasturlar ham mavjud.
Ba'zi universitetlar IELTSni qabul qiladi, ammo TOEFL yanada keng tarqalgan.
Ha. 2024 yildan boshlab TOEFL qisqartirilgan versiyasini taklif qilmoqda va ba'zi universitetlar minimal talablarni tushirdi (masalan, 80 o'rniga 75).
To'g'ri yo'nalish va sertifikat tanlovi muvaffaqiyatning kalitidir. Biz sizga:
• Sizga mos imtihonni aniqlab beramiz
• Tayyorlov materiallari va maslahatlar taqdim etamiz
• Universitet va davlat tanlashda maslahat beramiz
Biz bilan hoziroq bog'laning va orzuingizga bir qadam yaqinlashing!
To'g'ri sertifikat – to'g'ri eshiklarni ochadi
Agar siz chet elda o'qishni rejalashtirayotgan bo'lsangiz, to'g'ri imtihonni tanlash vaqtingiz va byudjetingizni tejaydi. SAT – asosan AQSh uchun, IELTS – Buyuk Britaniya, Kanada va Avstraliya uchun, TOEFL esa AQSh va texnik dasturlar uchun mos keladi.
Tools and strategies modern educators need to help students grow